Kozarska Dubica: Obeležava se 71 godina od genocida u koncentracionom logoru Jasenovac; Milorad Dodik - Jasenovački novomučenici opominju nas da je naša sloboda uvek vezana za državu

BEOGRAD/DONjA GRADIN - Predsednik Republike Srpske Milorad Dodik poručio je danas da je u Jasenovačkom logoru pre 71 godinu život pobedio smrt, a ljudska hrabrost kukavičluk i dodao da jasenovačke žrtve opominju da je slobode za Srbe nije bilo kada nisu imali svoju državu.

"Kada nismo imali državu bili smo ubijani", rekao je Dodik na obeležavanju Dana sećanja u Donjoj Gradini u Republici Srpskoj.

On je naglasio da u Donjoj Gradini vreme više ne teče, kazaljke na časovnicima su se zaustavile pre 71 godinu, opominjući i podsećajući na najtragičniji događaj u novijoj srpskoj istoriji.

"Na ovom svetom mestu svaka reč odjekuje tupo i deluje sitno i beznačajno, jer je zaglušujući vrisak žena i deca, plač starih i nemoćnih, vapaj izmučenih, trajno je obeležilo ovo mesto tuge", kaže Dodik.

Istina o Jasenovcu, kako kaže, još nije jača od laži "možda zato jer se o Jasenovcu još uvek ne govori dovoljno, a trebalo bi glasnije i više na svakom mestu".

Dodik je dodao da je proboj Jasenovačkog logora jedna je od najvećih pobeda, izvojevana u tišini, ali da ostaje trajno pitanje zašto nije bilo ranije napada na Jasenovac i oslobađanje. 

"Zašto se čekalo da se fašizam pobedi u Evropi. Zašto je  je vlast bivše Jugoslavuje skrivala ovaj zločin, zašto su u ideologiji koju su širila skrivali da su nas ovde pobili", upitao se predsednik Srpske.

Ukoliko se ne sećamo svojih mrtvih i stradalih, ukazao je on, zaboravljamo sebe ono što jesmo i što treba da budemo.

"Ukoliko ne budemo pamtili prošlost, ukoliko ne budemo budno motrili budućnost onda ćemo kao narod biti ranjivi. Jaseniovačko stradanje nas podseća kako jedan narod iako mali ume biti jak i žilav i kako uspeva odoleti iskušenjima", kaže Dodik.

On je naglasio da će Srbi kada su kao narod preživeli jasenovačku golgotu preživeti i današnje političke manipulacije i zamke koje se nameću.

"Jasenovački novomučenici opominju nas da je naša sloboda uvek vezana za državu i da slobode nije bilo kada nismo imali državu", poručio je Dodik.

Predsednik Srpske poručio je da je ona nastala kao potreba srpskog naroda da živo slobodno u svojoj državi, "nastala je kao plod kolektivnog sećanja našeg naroda  na stradanje na Drugi svetski rat u uslovima kada nije imala državu". 

On je rekao da srpski narod mora biti uvek okupljen i da ne sme da izgubi ideju slobode i države.

"Poštujemo Dejtonski sporazum i Ustav Bosne, vratite nam našu autonomiju i nećemo ništa više", rekao je Dodik i dodao da Srpska ne može da živi u uslovima stalnih otimanja nadležnost i prenosa na drugi nivo. 

Republika Srpska, kako kaže, želi da bude deo integracionih procesa na prostorima BiH, da postoji podrška svih na putu ka EU,  ali da na tom putu Srpska želimo da budemo vidljiva i uvažena. 

On je podsetio da je saradnja Srpske sa Srbijom prirodna i logična, da će biti nastavljena i da žele jaku Srbiju.

Obilježavanje 71 godine od stradanja žrtava ustaškog zločina - genocida u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem starištu Donjoj Gradini počelo je u Kozarskoj Dubici gdje je u Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla Svetu arhijerejsku liturgiju služio Njegovo preoveštenstvo episkop banjalučki Jefrem.

Predsjednici Republike Srpske Milorad Dodik i Srbije Tomislav Nikolić položili su danas vijence na grobnom polju "Topole" u Spomen-području Donja Gradina nevino stradalim žrtvama ustaškog zločina- genocida u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini.

Vijence su položile i delegacije jasenovačkih logoraša iz Republike Srpske i Srbije, Narodne skupštine Republike Srpske, delegacija Vlade Srpske, koju je predvodila premijer Željka Cvijanović, kao i delegacije Vlade Srbije i Izraela, izraelskog grada Modina i grada Banjaluka.

Na grobnom-polju "Topole" vijence su položile i delegacije opštine Kozarska Dubica, SUBNOR-a, Republičke organizacije porodica poginulih, zarobljenih i nestalih, Boračke organizacije Republike Srpske, Saveza udruženja ratnih vojnih invalida, Udruženja "Veterani" i Saveza logoraša Republike Srpske.

Vijence je položio i Velimir Sakan, izaslanik člana Predsjedništva BiH iz reda srpskog naroda Mladena Ivanića, delegacije Parlamentarne skupštine BiH, Savjeta ministara BiH, Vijeća naroda Republike Srpske, ambasadori Ruske Federacije, SAD, Njemačke, Francuske, Velike britanije, te Delegacije EU.

Vijence su položile i delegacije Ministarstva odbrane BiH i Trećeg pješadijskog /Republika Srpska/ puka Oružanih snaga BiH, delegacije Roma iz Republike Srpske i Srbije i delegacija Srpskog nacionalnog vijeća iz Hrvatske.

Nakon polaganja vijenaca, komemorativna povorka krenula je prema grobnom polju "Hrastovi" u Spomen-području Donja Gradina, gdje je u toku parastos i pomen za nevino stradale žrtve srpskog, jevrejskog i romskog naroda.

Najviši zvaničnici Republike Srpske i gosti govoriće na komemorativnom skupu u 13.00 časova. Prenos je na našoj televiziji od 11.45 časova.

Malešević otvorio izložbu učeničkih radova o Jasenovcu

Ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Dane Malešević izjavio je da je organizovanje izložbe učeničkih radova o Jasenovcu značajno za gajenje kulture sjećanja na nedužne žrtve Jasenovca i Donje Gradine koje su stradale u Drugom svjetskom ratu.

Malešević je danas zajedno sa direktorom Republičkog pedagoškog zavoda Predragom Damjanovićem i direktorom Javne ustanove "Spomen-područje Donja Gradina" Tanjom Tuleković otvorio izložbu učeničkih radova, a zatim su uručene nagrade najboljima učenicima.

Malešević je istakao da su žrtve ustaškog logora Jasenovac ubijene samo zato što su bili Srbi, Jevreji i Romi, ali i značaj broj antifašista koji su se borili protiv fašizma i onoga šta je zagovarala Nezavisna Država Hrvatska na ovim prostorima.

On je dodao da su učenici koji su učestvovali na konkursu ispričali svoju priču i svoje viđenje tog stradanja, te tako poslali poruku svima onima treba da se sjete nedužnih država.

Konkurs već devet godina raspisuje Republički pedagoški zavod i Javna ustanova "Spomen-područje Donja Gradina".

Izložbi je prisustvovao veliki broj učenika i nastavnika iz osnovnih i srednjih škola iz svih krajeva Republike Srpske kojima su organizatori na učešću na javnom konkursu.

Prethodno je u Crkvi Svetih apostola Petra i Pavla Svetu u Kozarskoj Dubici arhijerejsku liturgiju služio Njegovo preoveštenstvo episkop banjalučki Jefrem.

U "Spomen-području Donja Gradina", opština Kozarska Dubica, u toku je okupljanje učesnika. Parastos žrtavama ustaškog zločina - genocida u Jasenovcu i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini biće služem u 12.00 časova na grobnom polju Hrastovi. Parastosu će prethoditi polaganje vijenaca nevinim žrtvama.

Obilježavanju prisustvovuju predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, premijerka Željka Cvijanović, predsjednik Srbije Tomislav Nikolić kao i ministar Srbije za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Aleksandar Vulin.

Prisutni su i ministri u Vladi Srpske i delegacija Parlamenta Srpske, kao i predsjednik Jevrejske opštine Banjaluka Arie Livne, gradonačelnik izraelskog grada Modina Haim Bivas sa delegacijom iz Izraela i direktor Jevrejskog kulturnog centra "Arie Livne" Đorđe Mikeš.

Polaganjem venaca na spomen-područje Donja Gradina kod Kozarske Dubice počelo je obeležavanje 71 godine od stradanja žrtava ustaškog zločina u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini. Nama danas udaraju žig zlikovca, a zlikovcima stavljaju oreal žrgve, rekao je predsednik Srbije Tomislav Nikolić i poručio da to što su decenije prošle od stravičnog genocida nije razlog zašto se u svetu ćuti o tome.

Komemorativnom skupu prisustvuje predsednik Srbije Tomislav Nikolić, koji je poručio da protiče osma decenija od mučeničke smrti na stotine hiljada nevinih ljudi, koji su "imali sreću da budu rođeni kao Srbi, i nesreću da potpadnu pod vlast ustaških zlikovaca kojima je bilo na pameti samo uništavanje Srba".

"Još nismo do kraja istražili sve grobnice i jame po Donjoj Gradini, naročito Savu, najveći srpski grob od izvora do ušća. Ovde su divlje zveri mučile, skrnavile, iživljavale se, ubijale nožem, maljem, davile u reci, retko pucale, da se ne bi čulo, u decu, u svoje dojučerašnje komšije, prijatelje, sugrađane druge vere i nacije", rekao je Nikolić.

Istakao je da to što su decenije prošle od stravičnog ratnog zločina genocida nije razlog zašto u svetu ćute i gledaju da se to što manje pominje.

"Razlog je što su pobijeni Srbi, a ubice su bili Hrvati. Nama danas udaraju žig zlikovca, a zlikovcima stavljaju oreol žrtve. Donja Gradina se ne uklapa u tu dirigovanu podelu naroda. Da je od bezumne ruke ustaškog terora stradao samo jedan nevin čovek pa je mnogo, a kamo li stotine hiljada dece, žena, nejači čija je jedina krivica u tome što su bili Srbi, Jevreji, Romi", rekao je Nikolić.

Navevši da je preko 700.000 stradalnika jasenovačkog logora, od čega je preko 360.000 završilo u donjogradinačkim jamama, Nikolić je istakao da se ne radi o brojevima već o ljudima koji su imali ime i prezime, porodice, koji su živeli svoje živote, "rađali se, ženili i umirali na svojoj zemlji i u svojoj kući koja se vekovima nasleđivala".

Dodao je da o načima ustaškog mučenja dovoljno govore podele na vrste jama po Donjoj Gradini.

"Postojale su tri vrste masovnih grobnica: one u koje su saterivani ljudi i potom ubijani maljevima, one u koje su bacani već ubijeni logoraši i one u kojima su ukopavane kuvane i paljene kosti, ljudski ostaci iz takozvane tvornice sapuna i spaljivanja leševa", rekao je Nikolić.

Naglasio je da je Donja Gradina najveće stratište jasenovačkog logora, da su "ustaški dželati" tu ostavili 105 masovnih grobnica od preko 10.000 kvadratnih metara i još 22 čija veličina još uvek nije utvrđena.

Nikolić je istakao da se u statistici ne sme zaboraviti ljudski lik žrtve, navodeći imena stradalih, među kojima su deca od četiri, šest godina.

"Još nismo završili ovaj strašan popis", rekao je Nikolić.

Ceremonija u spomen području Donja Gradina počela je polaganjem venaca, nakon čega je služen parastus na srpskom, jevrejskom i ruskom jezeru.

Nakon umetničkog programa, prisutnima se obratio predsednik Republike Srbije Tomislav Nikolić, a očekuje se i obraćanje predsednika Republike Srpske.

Danu sećanja, pored predsednika, prisustvuje i delegacija Vlade Srbije i najviši politički vrh Republike Srpske.

Logor Donja Gradina oformljen je 1942. godine u sistemu ustaškog logora Jasenovac, a bio je aktivan sve do završetka Drugog svetskog rata 1945. godine i sloma NDH.

To je bilo jedno od najvećih stratišta gde su ubijani mahom Srbi, Jevreji i Romi.

DONjA GRADINA - U Spomen-području Donja Gradina kod Kozarske Dubice danas će biti obeležena 71 godina od stradanja žrtava ustaškog zločina u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini.

Dolazak u Donju Gradinu najavio je predsednik Srbije Tomislav Nikolić, delegacija Vlade Srbije, kao i najviši politički vrh Republike Srpske.

Program obeležavanja počeće služenjem pomena i parastosa u Crkvi Svetih, a potom će u izložbenoj sali Spomen-područja Donja Gradina biti otvorena izložba dečjih likovnih radova o temi "Jasenovac".

Sutra uveče u Domu kulture u Kozarskoj Dubici biće održana Memorijalna akademija – muzičko-scenski performans pod nazivom "Dno", u izvođenju dramskog studija "Artist" iz Kozarske Dubice.

Sistem koncentracionih logora Jasenovac predstavlja najveće stratište u Drugom svetskom ratu na teritoriji nekadašnje Jugoslavije, u kojima su ustaše Nezavisne Države Hrvatske ubile nekoliko stotina hiljada Srba, Jevreja, Roma i antifašista.

(Beta-RTS-RTRS)