Predrag Nikolić: Geopolitička logika protiv pacifizma

Na Balkanu i srpskim zemljama, koje čine jezgro tog prostora, određuje se budućnost sveta: da li će on ostati unilateralan pod američkom hegemonijom ili će se pojaviti multipolarni svet sa više civilizacijsko-religijskih zona prosperiteta

Da se podsetimo na izlaganje predsjednika Borisa Tadića prije neki dan u Skupštini Srbije, a povodom donošenja nove rezolucije o Kosmetu i našeg budućeg stava u borbi za teritorijalni integritet i cjelovitost države. Stav predsjednika Tadića je, ukratko, da glavna nit vodilja naše politike u budućnosti mora biti izbjegavanje svakog, i to po svaku cijenu, sukoba sa velikim silama.

GEOPOLITIČKE ILUZIJE

Zaista, mi smo se kroz istoriju istrajno, protiv mnogo snažnijih od nas, borili za nezavisnost i slobodu. Time se moramo ponositi. S druge strane, činjenica je i da smo dvije trećine naše istorije proveli pod tuđinskom vlašću. Što je najgore, užasno smo ginuli u ratovima za sticanje i odbranu slobode. Da nismo, danas bi nas bilo neuporedivo više. Stoga, stav predsjednika Tadića jeste rezonski, ali me i podsjetio na kasne 80-te godine prošloga vijeka, kada je slom dvopolarne strukture i ravnoteže svijeta izazvao kod tadašnje srpske političke (pseudo)elite utisak da je tadašnja Jugoslavija izgubila svaki strateški značaj u globalnoj areni, ali i da će – pošto, navodno, nemaju geopolitičke interese da postupe drugačije – naši saveznici iz Prvog i Drugog svjetskog rata ispuniti svoje moralne obaveze spram srpskog naroda poštujući načela međunarodnog prava i postupajući saglasno povelji UN i Helsinškoj povelji.

Bili smo prilično sigurni da ćemo sačuvati Jugoslaviju. Na tim očekivanjima se bazirala politika Beograda, pa je pitanje statusa Srba izvan administrativnih granica SR Srbije olako prepušteno posredovanju Evropske zajednice. Privid gubitka svakog strateškog značaja jugoslovenskog prostora pothranjivan je čestim izjavama glasnogovornika vašingtonske administracije i Zapada da SAD nemaju nikakvog strateškog interesa na Balkanu, sem mira i uspostavljanja multikulturnog društva, zasnovanog na demokratskim načelima i poštovanju ljudskih prava. Istom skupu iluzija robovala je i srpska demokratska opozicija, nekritički prozapadnjačka, tvrdeći da je razlog neprijateljstva SAD i Zapada prema Srbiji i srpskom narodu isključivo ideološke prirode. 

STRATEŠKI ZNAČAJ SRPSKIH ZEMALjA

Potpuno je zanemaren geopolitički aspekt krize i rastući značaj Balkana i srpskih zemalja, koje zauzimaju središnji položaj na ovom žarišnom području. Na Makinderovoj mapi hijerarhijske strukture svijeta, rubni pojas tzv. „Rimland“ okružuje „srce zemlje“ tzv. „Hartland“, odnosno, jezgro evroazijskog kontinenta. Još jedan veliki anglo-saksonski geopolitičar Nikolas Spajkman produbio je i osnažio značaj evropskog dijela „Rimlanda“ maksimom: „Ko vlada tim rubnim pojasom, upravlja Evroazijom, ko upravlja Evroazijom, vlada svijetom“. Zbignjev Bžežinski je neznatno modifikovao pristup Spajkmana i podijelio rubni pojas na tri velika prostora – Zapadni, Južni i Istočni – (trodjelni „Rimland“). Upravo se srpske zemlje nalaze na mjestu kontakta dva od tri globalno važna prostora (Zapadnog i Južnog) čija uloga jeste da što čvršće spojeni drže u okruženju veliki suparnički evroazijski prostor („Srce zemlje“), a sve u svrhu onemogućavanja slobodnog i neuslovljenog pristupa Rusije toplim morima i okeanima kao i tržištima žednim gasa i nafte, „zlata“ i pokretača savremene epohe.

Kroz srpske zemlje već vijekovima prolaze glavne saobraćajnice koje povezuju Sjeverno i Crno more te Kaspijsko jezero, odnosno Sjevernu i Centralnu Evropu sa njenim južnim dijelom i nadasve Bliskim Istokom. U tehnološkoj civilizaciji, kakva je naša, bezbjednost zavisi od pristupačnosti tokovima energenata, a moć se umnogome zasniva na njihovoj kontroli. Zbog toga su srpske zemlje bile i ostale nužna meta nadmetanja sila „kopna“ i „mora“ za prevlast na pravcu Evropa–Bliski Istok.

AMERIKA PROTIV SRBA

Stvaranje i prve i druge Jugoslavije bio je dio strategije atlantskog Levijatana u svrhu sprečavanja njemačkih ekonomskih i političkih prodora i uticaja ka Bliskom Istoku te sprečavanje sovjetskog izlaska na Jadran i onemogućavanje eventualnog povezivanja po liniji Pariz–Berlin–Moskva. Tome je služilo i Titovo istorijsko „ne“. Jugoslovenskog bedema danas nema, ali se podstiče alternativa kroz projekat stvaranja čitavog lanca klijentskih država pod američkom i turskom hegemonijom. U tom ključu trebalo bi pronaći razloge prekorednog i hitrog prijema Bugarske u EU i NATO, održavanja nefunkcionalne Makedonije, podrške secesiji Kosova i unitarnoj BiH. Mnogo toga može se pročitati i iz mape Dejtonskog razgraničenja u BiH. Šta je svrha održavanja muslimanske enklave u Goraždu i njenog postratnog spajanja sa muslimanskim Sarajevom, koridorom širokim čak 20 kilometara, sem pravljenje transverzale koja treba da spoji Sarajevo, preko Raške, KiM, Albanije i Makedonije sa Turskom. Islamska transverzala – novi bedem, ista svrha.

Politika SAD je otvoreno neprijateljska spram geopolitičkih i državotvornih ciljeva srpskog naroda i izrazito promuslimanski pristrasna, ali, kao što smo videli, to nije ništa novo.

Cilj američke politike je da se kontrolisanjem strateških tačaka i područja vrši kontrola eksploatacije strateških resursa te tako kontroliše i ekonomski rast suparnika i blagovremeno obuzda eventualna pojava rivala koji bi mogao biti ravnopravan takmac Amerike. Zato se, bez mnogo pretjerivanja, na Balkanu i srpskim zemljama koje čine jezgro tog prostora, određuje budućnost svijeta: da li će svijet ostati unilateralan, pod američkom hegemonijom, sa procesima ekonomsko-političke globalizacije, ili će se na obzorju pojaviti multipolarni svijet sa više civilizacijsko-religijskih zona prosperiteta, kako je to zamišljao i priželjkivao Haushofer.

ODBRANA NACIJE VAŽNIJA JE OD MIRA

U svjetlu rečenog postavljam pitanje predsjedniku Tadiću: da li je bezuslovni mir najveći srpski interes danas? Mir jeste jedna od najbitnijih ljudskih vrijednosti, ali nije bezuslovna vrijednost, kojoj treba podrediti sve i za koju treba sve žrtvovati. Srbi moraju da budu spremni da se brane onda kad su izloženi tuđoj agresiji, kada im se silom oduzimaju teritorije i ne priznaje ono što se priznaje svima drugim narodima i državama, odnosno ono što je opšteprihvaćena vrijednost. U tom smislu Srbi nisu i ne treba da postanu pacifisti. U kritičnim trenucima svoje istorije mi smo uvijek bili spremni da, po potrebi i oružjem, branimo svoju slobodu, nezavisnost i teritorijalni integritet. Tako treba da bude i ubuduće.

Prvo i najvažnije načelo srpske nacionalne politike mora da bude potpuno jedinstvo srpskog naroda. To nije izraz ksenofobije i šovinističkog izdvajanja od drugih naroda. To je potreba koju nalaže istorijsko iskustvo. Pojedini dijelovi našeg naroda su tokom istorije u više navrata gorko stradali od najbližih susjeda. To se dešava i danas. Naš narod na Kosmetu izložen je neizrecivom poniženju, u BiH i Crnoj Gori nam negiraju ono što je svima drugima dopušteno, u Hrvatskoj našem narodu se oduzima i pravo na sopstvenu imovinu. Stoga, samo jedinstvo i solidarnost mogu da obezbijede ravnopravnost, preživljavanje i normalan razvoj našeg naroda na ovim prostorima.

PRAGMATIČNI PUT DO JEDINSTVA

Zalaganje za jedinsvo srpskog naroda mora biti usaglašeno sa međunarodnim okolnostima. Ne smijemo ići glavom kroz zid. Današnji protivnici srpskog jedinstva jesu brojni i jesu moćni, a Amerika je najmoćnija među njima. To jeste neprijatna činjenica, koju bi upravo stoga trebalo dobro analizirati. SAD danas nisu isto što su bile pre 10-15 godina. Unutrašnji dug te zemlje iznosi preko 10.000 milijardi dolara, što ugrožava njenu finansijsku stabilnost. Amerikanci, navikli da troše više nego što zarađuju, postali su odveć dekadentni, nespremni na najmanju žrtvu. Takvi Amerikanci nisu spremni za regrutaciju i ratovanje po bijelom svijetu zarad borbe protiv „imaginarnih“ terorista.

Njihova vojska je plaćenička i nespremna za ratovanje na više različitih strana svijeta. A već su angažovani na dva ratišta (Irak, Avganistan) i trećim u razvoju (Pakistan). Posle bolnog iskustva u Vijetnamu, američka nacija nije spremna ni na relativno male gubitke, i, ukoliko problem ne mogu da riješe bombardovanjem, povlače se pred odlučnim otporom. Američka privreda je već odavno posustaje, a drugi globalni igrači već su podigli glavu što američke pretnje ne čini tako uvjerljivim. Ipak, tu zemlju ne treba nipošto izazivati, ali ni pred njima padati na koljena i dopustiti im da određuju našu sudbinu.

De Gol je rekao: „Političari misle na sledeće izbore, a državnici na sledeća pokolenja“. Na našim granicama su ponovo neprijatelji, odlučni da nam rasparčaju državu i satru narod. Zato nije vrijeme za bezuslovni pacifizam. Vrijeme je za državničku odvažnost, a ona nalaže geopolitičku preorijentaciju. Reći stop NATO prvi je korak u tom pravcu.

(www.vidovdan.org)